राज्यातील शेतकऱ्यांसाठी एक दिलासादायक बातमी! महाराष्ट्र सरकारने 2025-26 च्या कृषी हंगामासाठी सुधारित पीक विमा योजना जाहीर केली आहे. या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना नैसर्गिक आपत्ती, कीटक व रोगराई यांसारख्या संकटांपासून संरक्षण मिळणार असून, त्यांचे आर्थिक नुकसानही भरून निघणार आहे. चला जाणून घेऊया या योजनेची सर्व वैशिष्ट्ये, नवीन नियम आणि अर्जाची प्रक्रिया…
सुधारित पीक विमा योजनेची मुख्य वैशिष्ट्ये
उत्पादन आधारित विमा योजना — म्हणजेच प्रत्यक्ष उत्पादनावर भरपाई मिळणार
नवीन Cup & Cap मॉडेल (८०:११०) लागू – कंपन्या आणि सरकारमध्ये जोखीम वाटप सुनिश्चित
खरीप 2025 ते रब्बी 2025-26 पर्यंत अंमलबजावणी
शेतकरी अनुकूल विमा हप्ते:
खरीप हंगाम: 2% हप्ता
रब्बी हंगाम: 1.5% हप्ता
नगदी पिके: 5% हप्ता
कोण पात्र? — योजना कोणासाठी आहे?
कर्जदार आणि गैर-कर्जदार शेतकरी दोघेही पात्र
भाडेकरू शेतकरी सुद्धा अर्ज करू शकतात (फक्त वैध भाडेकरार आवश्यक)
योजनेतील लाभ केवळ सरकारी मान्य पिकांनाच लागू
AGRISTACK Farmer ID अनिवार्य
ई-पिक पाहणी पोर्टलवर नोंदणी आवश्यक
है पन वाचा : राशन कार्डधारकांना सरकारकडून मिळणार मोठा फायदा
Cup & Cap मॉडेल म्हणजे काय?
जर विमा कंपन्यांचा खर्च ११०% पेक्षा जास्त झाला, तर राज्य सरकार त्याचा भार उचलणार
कमी नुकसान भरपाई झाल्यास, कंपनी २०% रक्कम ठेवून उर्वरित सरकारकडे परत करेल
त्यामुळे कंपन्यांच्या नफेखोरीवर नियंत्रण राहील
विमा संरचना आणि नुकसान भरपाई कशी मिळेल?
नुकसान भरपाईचा कालावधी: पेरणीपासून ते कापणीपर्यंत
७०% जोखमीवर आधार
मागील ७ वर्षांपैकी सर्वाधिक उत्पादन देणाऱ्या ५ वर्षांची सरासरी हिशोबात
नुकसानाचे सर्वेक्षण आणि रिपोर्टनंतर बँकेत थेट भरपाई
गैरवापर रोखण्यासाठी कठोर नियम
मृत शेतकऱ्यांच्या नावाने अर्ज करणे किंवा बनावट कागदपत्रे दिल्यास अर्ज रद्द
फसवणुकीबद्दल थेट कारवाई
डिजिटल नोंदणी आणि पारदर्शकता यामुळे भ्रष्टाचारावर नियंत्रण
या योजनेचे फायदे काय आहेत?
शेतकऱ्यांना आर्थिक सुरक्षितता
विविध पिकांच्या लागवडीला प्रोत्साहन
आधुनिक तंत्रज्ञानाचा आत्मविश्वासाने वापर
विमा कंपन्यांवर सरकारचे नियंत्रण
डिजिटल प्लॅटफॉर्ममुळे वेळेवर लाभ
है पन वाचा : टोकन यंत्र 2025: फक्त या शेतकऱ्यांना मिळणार फुकट टोकन यंत्र, लगेच करा अर्ज (GR अपडेट)
निष्कर्ष: ही योजना का महत्त्वाची आहे?
ही सुधारित पीक विमा योजना म्हणजे महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी नवीन आशेचा किरण आहे. Cup & Cap मॉडेल, पारदर्शक प्रक्रिया, शेतकरी-केंद्रित विमा हप्ता हे सर्व घटक या योजनेला यशस्वी बनवण्यास मदत करतील. मात्र, शेतकऱ्यांची जागरूकता आणि वेळेत नोंदणी हे घटकही तितकेच महत्त्वाचे असतील.
सूचना: वरील माहिती अधिकृत GR आणि कृषी विभागाच्या घोषणांवर आधारित आहे. कृपया अंतिम निर्णय घेण्यापूर्वी अधिकृत संकेतस्थळ किंवा आपल्या तालुका कृषी कार्यालयाशी संपर्क साधावा.