केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी केंद्रीय बजेट सादर केलं. Kisan Credit Card सकाळपासून संपूर्ण देश या बजेटकडे डोळे लावून बसला होता. विशेषतः शेतकऱ्यांना मोठ्या अपेक्षा होत्या. कारण गेल्या काही वर्षांपासून शेती व्यवसाय अडचणीत आहे. परंतु, ज्या मोठ्या घोषणा अपेक्षित होत्या, त्या या बजेटमध्ये झाल्या नाहीत.
शेतकऱ्यांच्या अपेक्षा आणि वास्तव
काही शेतकऱ्यांना वाटत होतं की कर्जमाफी होईल, पीएम किसान योजनेत वाढ होईल किंवा अनुदान वाढेल. पण या बजेटमध्ये अशा कोणत्याही थेट घोषणा झाल्या नाहीत. त्यामुळे अनेकांना थोडासा हिरमोड झाला. पण एक मोठी घोषणा करण्यात आली आणि ती म्हणजे Kisan Credit Card (KCC) च्या संदर्भातील.
हे पण पहा : शेतकऱ्यांसाठी मोठी बातमी सोयाबीन खरेदीला मुदत वाढ
Kisan Credit Card मध्ये मोठा बदल
सध्या भारतात लाखो शेतकऱ्यांकडे Kisan Credit Card आहे. यामार्फत अल्प व्याजदरावर कर्ज उपलब्ध होतं. आतापर्यंत KCC ची कर्ज मर्यादा ३ लाख रुपये होती, परंतु आता ती ५ लाख रुपये करण्यात आली आहे.
हा बदल केवळ शेतकऱ्यांसाठीच नाही तर मत्स्यपालक, पशुपालक आणि इतर कृषी व्यवसाय करणाऱ्या लोकांसाठीही लागू होईल. जवळपास ७ कोटी शेतकरी या योजनेचा फायदा घेऊ शकतील. यामुळे शेतकऱ्यांना मोठा दिलासा मिळेल.
Kisan Credit Card म्हणजे काय?
Kisan Credit Card हा एक प्रकारचा क्रेडिट कार्ड आहे जो शेतकऱ्यांना शेतीसाठी आवश्यक खर्च भागवण्यासाठी दिला जातो. याचा उपयोग खतं, बियाणं, औषधं, सिंचन आणि इतर शेतीसंबंधी खर्च भागवण्यासाठी होतो.
याच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांना अल्प व्याजदरात कर्ज मिळतं. जेव्हा शेतकरी वेळेवर परतफेड करतो, तेव्हा त्याला अधिक लाभ मिळतो. ही योजना १९९८ मध्ये सुरू करण्यात आली होती आणि त्यानंतर अनेक वेळा त्यात सुधारणा करण्यात आल्या आहेत.
हे पण पहा : होम लोन घेणाऱ्यांसाठी आनंदाची बातमी लगेच जाणून घ्या ?
या घोषणेचा शेतकऱ्यांना होणारा फायदा
- कर्जाची मर्यादा वाढली – आधी शेतकऱ्यांना ३ लाखांपर्यंत कर्ज मिळत होतं, आता त्यांना ५ लाख रुपये मिळू शकतील.
- जास्तीत जास्त शेतकऱ्यांचा समावेश – ७ कोटी शेतकरी, मत्स्यपालक आणि पशुपालक याचा लाभ घेऊ शकतील.
- अल्प व्याजदर – KCC वर व्याजदर बँकेच्या इतर कर्जांपेक्षा कमी असतो, त्यामुळे परतफेड करणे सोपे होते.
- तत्काळ निधी उपलब्ध – शेतकऱ्यांना शेतीसाठी लागणारा पैसा वेळेत मिळतो, त्यामुळे त्यांना खासगी सावकारांकडे जाण्याची गरज पडत नाही.
- शेतीमध्ये गुंतवणूक वाढणार – शेतकऱ्यांकडे अधिक भांडवल उपलब्ध होणार, त्यामुळे त्यांचा शेतीमध्ये गुंतवणुकीचा कल वाढेल.
प्रत्यक्षात कर्ज वाटप कसं होतं?
Kisan Credit Card साठी अर्ज केल्यानंतर शेतकऱ्यांना काही आवश्यक कागदपत्रं द्यावी लागतात. त्यामध्ये ७/१२ उतारा, आधार कार्ड, बँक पासबुक आणि इतर आवश्यक कागदपत्रं यांचा समावेश असतो.
परंतु, प्रत्यक्षात अनेक बँका आणि वित्तीय संस्था शेतकऱ्यांना सहज कर्ज देत नाहीत. कागदपत्रांची पूर्तता, बँकेच्या नियमावली आणि इतर अडथळ्यांमुळे अनेकांना KCC अंतर्गत कर्ज मिळत नाही. त्यामुळे सरकारने ही योजना प्रभावीपणे लागू करायला हवी.
हे पण पहा : अर्थ संकल्पना 2025 शेतकऱ्यांना दिलासा 7 करोड शेतकऱ्यांना किसान कार्ड, मर्यादा 5 लाखापर्यं
शेतकऱ्यांच्या इतर मागण्या
बजेटमध्ये KCC संदर्भात मोठी घोषणा करण्यात आली असली तरी, अजूनही शेतकऱ्यांच्या अनेक समस्या सुटलेल्या नाहीत. शेतकऱ्यांना पुढील गोष्टींसाठी सरकारकडून अधिक मदतीची अपेक्षा आहे:
- पीएम किसान योजनेतील अनुदान वाढवणे – सध्या दरवर्षी ६,००० रुपये दिले जातात, ते वाढवून १०,००० रुपये करावेत.
- पीक विमा योजनेत सुधारणा – अनेक शेतकऱ्यांना विमा लाभ मिळत नाही. त्यामुळे पीक विमा जलद आणि पारदर्शी पद्धतीने मिळावा.
- कर्जमाफी योजना आणावी – अनेक शेतकरी कर्जाच्या ओझ्याखाली दबलेले आहेत. त्यामुळे काही प्रमाणात कर्जमाफी आवश्यक आहे.
- MSP वाढवावी – तूर, मसूर, कापूस यासारख्या पिकांसाठी हमीभाव (MSP) अधिक असावा.
- सिंचन सुविधा सुधाराव्यात – देशातील अनेक भागांमध्ये अद्यापही सिंचनाच्या सुविधा अपुऱ्या आहेत. त्या सुधारल्या तर उत्पादनात मोठी वाढ होऊ शकते.
हे पण पहा : 1 फेब्रुवारी २०२५ पासून गॅस आणि पेट्रोल दरात घसरण – नवीन दर जाहीर लगेच जाणून घ्या ?
निष्कर्ष
यंदाच्या बजेटमध्ये शेतकऱ्यांसाठी फार मोठ्या घोषणा झाल्या नाहीत, मात्र Kisan Credit Card ची मर्यादा ५ लाख रुपये करण्यात येणं हे एक मोठं गिफ्ट आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी या योजनेचा लाभ घ्यावा आणि आपल्या शेतीला अधिक समृद्ध करावं.
यासोबतच सरकारने प्रत्यक्षात कर्ज वितरण प्रक्रियेला गती द्यावी, अनुदान वाढवावे आणि शेतकऱ्यांच्या समस्या सोडवण्यासाठी आणखी प्रभावी योजना लागू कराव्यात.
मित्रांनो, तुमच्या मते या घोषणेचा शेतकऱ्यांना किती फायदा होईल? कमेंट करून नक्की कळवा. या संदर्भात आणखी माहिती मिळवण्यासाठी आणि अपडेट राहण्यासाठी आमच्या यूट्यूब चॅनेलला सबस्क्राइब करा! धन्यवाद!