Mohri Lagwad: शास्त्रज्ञांनी आणली मोहरीची नवीन वाण, १३२ दिवसांत देईल २२ क्विंटल उत्पादन : शेतकरी मित्रांनो, आधुनिक शेतीत विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाने मोठा बदल घडवला आहे. शेतातील उत्पादन वाढवण्यासाठी नवीन सुधारित वाणांचा उपयोग होतोय. मोहरीच्या पिकासाठी आता पुसा मोहरी 32 नावाचा एक खास वाण उपलब्ध आहे. हा वाण केवळ उत्पादनच वाढवत नाही, तर कमी पाणी, जास्त तेल प्रमाण, आणि कमी कालावधीसाठीही योग्य आहे.
या लेखात आपण मोहरी लागवडीचे फायदे, पुसा मोहरी 32 ची वैशिष्ट्ये, लागवड पद्धत, आणि जास्त उत्पादन घेण्यासाठी टिप्स समजून घेणार आहोत.
Mohri Lagwad: शास्त्रज्ञांनी आणली मोहरीची नवीन वाण, १३२ दिवसांत देईल २२ क्विंटल उत्पादन
पुसा मोहरी 32: उत्पादनात क्रांती
पुसा मोहरी 32 हा वाण IARI, नवी दिल्ली येथे विकसित करण्यात आला आहे. हा वाण कमी पाण्यावर टिकाऊ आहे. यामुळे ज्या भागात पाण्याची टंचाई आहे, तिथेही हे पिक चांगले येते.
वैशिष्ट्ये:
- सिंचन क्षमता: कमी पाण्यातही चांगले उत्पादन देतो.
- लागवड क्षेत्र: राजस्थान, पंजाब, हरियाणा, दिल्ली, हिमाचल प्रदेश, जम्मू-काश्मीर येथे योग्य.
- उत्पादन क्षमता: सरासरी 27.1 क्विंटल/हेक्टर; कमाल 33.5 क्विंटल/हेक्टर.
- तेलाचे प्रमाण: 38% पर्यंत, जे बाजारात जास्त मागणीसाठी उपयुक्त आहे.
- पिक पक्व होण्याचा काळ: फक्त 132-145 दिवस.
मोहरी लागवड प्रक्रिया (Mohri Lagwad Process)
मोहरीची लागवड करताना काही गोष्टी लक्षात ठेवणे खूप महत्त्वाचे आहे. योग्य नियोजनाने जास्त उत्पादन मिळते.
1) जमिनीची निवड आणि तयारी
- हलकी, मध्यम काळी माती अधिक चांगली असते.
- पेरणीपूर्वी जमिनीची नांगरणी करून, खत घालावे.
- जमिनीत हवेचे प्रमाण वाढवण्यासाठी योग्य प्रकारे मशागत करावी.
2) बियाणे निवड
- उच्च दर्जाचे बियाणे निवडणे महत्त्वाचे आहे.
- पुसा मोहरी 32 वापरल्यास चांगले उत्पादन मिळते.
3) पेरणीची वेळ
- साधारणत: ऑक्टोबरच्या शेवटी किंवा नोव्हेंबरच्या सुरुवातीस पेरणी करावी.
- या काळात पेरणी केल्यास फुलोरा आणि पक्वता योग्य वेळी येते.
4) खत व्यवस्थापन
- मोहरीसाठी नत्र, स्फुरद, आणि पालाश या खतांचा योग्य प्रमाणात वापर करावा.
- संतुलित खतामुळे पिकाची गुणवत्ता वाढते.
5) सिंचन पद्धत
- रब्बी हंगामासाठी सिंचन योग्य वेळी करणे आवश्यक आहे.
- झाडांच्या प्राथमिक वाढीच्या वेळी पाण्याचा तुटवडा होऊ देऊ नका.
पिकाच्या संरक्षणासाठी टिप्स
- कीड व रोग नियंत्रण:
- मोहरीच्या शेंगा व पानांवर येणाऱ्या किडींच्या नियंत्रणासाठी योग्य कीटकनाशकांचा वापर करा.
- रोगांपासून संरक्षणासाठी वेळोवेळी औषध फवारणी करा.
- शेतीतील यांत्रिकीकरण:
- लागवड, निंदण आणि कापणीसाठी यंत्रांचा वापर केल्यास वेळ आणि श्रमांची बचत होते.
मोहरी लागवडीतील फायदे
- उत्पन्न वाढ:
- पुसा मोहरी 32 च्या लागवडीमुळे सरासरी 20-30% उत्पादन वाढू शकते.
- कमी पाण्यावर टिकाव:
- पाणी कमी असल्यासही हे वाण चांगले उत्पादन देते.
- तेलाचे जास्त प्रमाण:
- 38% पर्यंत तेल प्रमाणामुळे बाजारात जास्त भाव मिळतो.
- कमी कालावधी:
- फक्त 132-145 दिवसांत पीक तयार होते, त्यामुळे वेळेवर विक्री करता येते.
अधिक उत्पादनासाठी स्मार्ट टिप्स
- वेळेवर पेरणी:
- वेळेवर पेरणी केल्यास पीक वेळेत पक्व होते.
- योग्य अंतर ठेवणे:
- बियाणे योग्य अंतरावर पेरल्यास झाडांना चांगली जागा मिळते, ज्यामुळे उत्पादन वाढते.
- सिंचन नियंत्रण:
- पाण्याचा अपव्यय टाळा. झाडांना आवश्यक त्या वेळीच सिंचन करा.
- योग्य खत व्यवस्थापन:
- संतुलित आणि वेळेवर खतांचा वापर करा.
HQPM-28 मका: एक फायदेशीर जोड
मोहरीसह HQPM-28 या मक्याच्या वाणाची लागवडही फायदेशीर आहे. या वाणामध्ये प्रथिनाचे प्रमाण अधिक असून, मका हिरव्या चारापासून ते धान्यासाठीही उपयुक्त आहे.
वैशिष्ट्ये:
- सरासरी उत्पादन: 141 क्विंटल/हेक्टर.
- प्रथिनांचे प्रमाण: जास्त, त्यामुळे पोषणदृष्ट्या चांगले.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)
प्रश्न: पुसा मोहरी 32 ची उत्पादन क्षमता किती आहे?
उत्तर: सरासरी 27.1 क्विंटल/हेक्टर, तर कमाल 33.5 क्विंटल/हेक्टर.
प्रश्न: पुसा मोहरी 32 मध्ये तेलाचे प्रमाण किती आहे?
उत्तर: तेलाचे प्रमाण 38% पर्यंत आहे.
प्रश्न: पुसा मोहरी 32 कोणत्या प्रदेशात लागवड करता येते?
उत्तर: राजस्थान, पंजाब, दिल्ली, हरियाणा, जम्मू-काश्मीर, आणि हिमाचल प्रदेश.
प्रश्न: HQPM-28 मका कशासाठी उपयुक्त आहे?
उत्तर: हिरवा चारा व धान्यासाठी.
निष्कर्ष: शेतकऱ्यांसाठी सुवर्णसंधी
पुसा मोहरी 32 ही मोहरी पिकाची सुधारित जात शेतकऱ्यांसाठी मोठी संधी आहे. कमी पाणी, जास्त तेल प्रमाण, आणि उत्पादन क्षमता यामुळे शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढते.
शेतकरी मित्रांनो, या वाणाचा योग्य प्रकारे उपयोग करून अधिक नफा मिळवा. योग्य व्यवस्थापन, सुधारित तंत्रज्ञान, आणि नवीन वाणांच्या वापराने आपली शेती आधुनिक आणि फायदेशीर बनवा.