सेंद्रिय शेतीला मागणी वाढण्याची शक्यता:
Organic Farming : अलीकडच्या काळात अनेक शेतकरी सेंद्रिय शेतीकडे वळता शेतीशिवाय सेंद्रिय शेतीकडे वळत आहेना दिसत आहेत. कारण, सेंद्रिय शेतीमधून मिळणाऱ्या पिकांना बाजारात चांगला भाव मिळत आहे. या पिकांचा दर्जा उत्तम असल्यामुळे बाजारात त्यांची मागणी वाढण्याची शक्यता आहे. अनेक शेतकरी आता पारंपरिकत. सेंद्रिय शेती ही एक पर्यावरणपूरक शेती आहे, जी निसर्गाच्या चक्रानुसार कार्य करते. यामध्ये रासायनिक खते आणि कीटकनाशकांचा वापर टाळला जातो. यामुळे माती, पाणी आणि पर्यावरणाचे संरक्षण होते. त्यामुळे शेतकऱ्यांना दीर्घकाळ चांगला नफा मिळू शकतो.
सेंद्रिय घटकांचे महत्त्व:
सेंद्रिय शेतीसाठी सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे मातीतील सेंद्रिय घटक. जमिनीत सेंद्रिय घटक असल्याने मातीची रचना सुधारते. मातीची उपजाऊ क्षमता वाढते. तसेच पिकांचा विकास चांगला होतो. सेंद्रिय घटकांमुळे मातीतील पोषणतत्त्वांचा योग्य समतोल राखला जातो.
Government New Scheme : आजचा मोठा निर्णय आता मुलांनाही मिळणार 1 लाख रुपये
उष्ण हवा आणि कमी पाऊस:
उष्ण हवा आणि कमी पाऊस यांमुळे सेंद्रिय घटकांचे भस्मीकरण जलद गतीने होते. सेंद्रिय घटकांची विघटन प्रक्रिया आणि भस्मीकरण प्रक्रिया महत्त्वाची आहे. सेंद्रिय घटकांची या प्रक्रियेच्या माध्यमातूनच पिकांकरिता उपयुक्तता वाढवली जाते. पण उष्ण हवामानात ही प्रक्रिया जलद होते. त्यामुळे सेंद्रिय घटक तयार होण्याच्या क्रियेत समतोलपणा राखणे आवश्यक असते.
सेंद्रिय घटकांचे समतोल राखण्यासाठी उपाय | Organic Farming
सेंद्रिय घटकांची अधिक उत्पादकता आणि गुणवत्ता राखण्यासाठी काही उपायांचे पालन करणे आवश्यक आहे. काही महत्वाचे उपाय खाली दिले आहेत.
जमिनीला सेंद्रिय खतांचा पुरवठा: जमिनीला अधिक प्रमाणात सेंद्रिय खतं किंवा भरखते पुरवावी. भरखते एकाच वेळी खूप प्रमाणात न देता, ते पिकाच्या विकासानुसार टप्प्याटप्प्याने, नियमितपणे द्यावीत.
नैसर्गिक खतांचा वापर: जमिनीतील सेंद्रिय घटक नैसर्गिक हवामान बदलावर अवलंबून असतात. त्यांचे प्रमाण एकसारखे राखणे कठीण असले तरी त्याचा समतोल राखला जाऊ शकतो. त्यासाठी कंपोस्ट खत, शेणखत, पालापाचोळा, पिकांचे अवशेष इत्यादींचा वापर करावा.
हिरवळीचे खतांचा वापर: धैंचा, ताग, शेवरी, बरबडा आणि पार्थेनियम यांसारख्या हिरवळीच्या खत्यांची लागवड करणे फायदेशीर ठरते. या हिरवळीची पिके फुलोण्याच्या स्थितीत गाडली जातात. हिरवळीच्या खतात किंवा गाडलेल्या हिरवळीच्या अवशेषात स्फुरदाच्या खत्यांचा वापर करावा.
कडधान्यवर्गीय गवतांची लागवड: कडधान्यवर्गीय गवत, उदा. टाकळा, तरवड, बरबडा, पार्थेनियम इ. गवतांची पिके फुलोण्याच्या आधी शेतात गाडली जातात. यामुळे जमिनीमध्ये सेंद्रिय कर्बाचे प्रमाण वाढवता येते.
सुबाभूळ आणि गिरीपुष्प झाडांची लागवड: सुबाभूळ किंवा गिरीपुष्प झाडे बांधावर लावून त्यांची नियमित छाटणी केली जाऊ शकते. या झाडांच्या कोवळ्या फांद्यांना शेतात पसरवले जाते. यामुळे तीन फायदे मिळतात. पहिले, जमिनीवर आच्छादन (मल्च) तयार होते. त्यामुळे पावसाच्या थेंबाने मातीची धूप थांबवता येते. दुसरे, जमिनीत जास्त पाणी मुरवता येते, तसेच बाष्पीभवनामधून पाणी कमी गहाळ होण्याचे नियंत्रण होते. तिसरे, या फांद्यांचे कर्ब-नत्र गुणोत्तर कमी असल्यामुळे ते भस्मीकरण होऊन पिकांना अन्नद्रव्यांचा पुरवठा करतात. यामुळे रासायनिक खतांचा वापर कमी होतो.
कमी मशागत पद्धती: जमिनीची कमीत कमी मशागत केल्यास सेंद्रिय पदार्थांचा हानी कमी होतो. ही पद्धत सेंद्रिय घटकांच्या संरक्षणासाठी अत्यंत महत्त्वाची आहे.
जमिनीतील सेंद्रिय घटकांचे महत्त्व | Organic Farming
एकंदरीत, जमिनीतील सेंद्रिय घटक हे पीक उत्पादनाच्या दृष्टीने अत्यंत महत्त्वाचे आहेत. त्यांचे प्रमाण वारंवार भरून काढणे अत्यावश्यक आहे. जो शेतकरी या घटकांचा विचार करून शेती करतो, त्याला नक्कीच यश प्राप्त होईल. ज्या शेतीमध्ये सेंद्रिय घटकांचे प्रमाण कमी होते, ती शेती किफायतशीर होऊ शकत नाही. म्हणून, शेतकऱ्यांना सेंद्रिय घटकांच्या महत्वाची जाणीव ठेवणे आवश्यक आहे.
Bachat Gat Yojana : बचत गटातील महिलांना लागली लॉटरी, नवीन अपडेट जारी
निष्कर्ष – Organic Farming
सेंद्रिय शेती हे एक पर्यावरणासहित टिकाऊ आणि फायदेशीर उत्पादन प्रणाली आहे. जे शेतकरी जमिनीतील सेंद्रिय घटकांचे योग्य समतोल राखून पिके घेतात, त्यांना दीर्घकाळ चांगला नफा मिळवता येतो. सेंद्रिय शेतीमुळे मातीचे संरक्षण होते आणि पर्यावरणाचा उपयोग होतो. शेतकऱ्यांना सेंद्रिय शेतीच्या महत्त्वाची माहिती असावी लागते, तसेच योग्य पद्धतींचा वापर करून त्यांचा उत्पादन क्षमता वाढवता येते. शेतकऱ्यांनी या सेंद्रिय घटकांचा उपयोग करून शेतीला अधिक चांगले आणि किफायतशीर बनवावे.
समाप्ती.
माझे सुचवलेले उपाय आणि तांत्रिक सल्ले: शेतकऱ्यांना आपल्या शेतीत अधिक चांगले परिणाम मिळवायचे असतील, तर त्यांना योग्य मार्गदर्शनाची आणि सेंद्रिय घटकांचे योग्य समतोल राखण्याची आवश्यकता आहे. सेंद्रिय शेतीचा वापर आपल्याला अधिक फायदे देतो ( Organic Farming ) .